یزد اولین شهر خشتی جهان ، شهر بادگیرهای زیبا
ناظم نیوز: شک نداشته باشید که گردشگران باهوش، حرفهای و کنجکاو حتماً در شهر یزد جاذبههایی بیرقیب یافتهاند و به همین دلیل این شهر باستانی و تاریخی را به سایر شهرهای جهان ترجیح میدهند.
شاید همین حالا این پرسش در ذهن شما ایجاد شده باشد که چرا شهر یزد به عنوان یک مقصد ناب برای گردشگران ایرانی و غیر ایرانی به شمار میرود. و مثلاً اینکه چرا گردشگران خارجی از میان این همه شهر، شهر اصیل و تماشایی یزد را به عنوان مقصد سفر خود انتخاب میکنند و به دیدار از جاذبههای این شهر میپردازند!
یزد شهر مشهور ایران زمین است و در اقصا نقاط جهان شناخته شده است. از تمام کشورهای دور و نزدیک جهان، گردشگران و جهانگردان به پهنۀ وسیع ایران زیبا میشتابند و شهر تاریخی و باستانی یزد را به عنوان مقصد سفر خود انتخاب میکنند.
برخی از مهمترین دلایل انتخاب شهر یزد به عنوان مقصدی ناب برای گردش و تفریح به قرار زیر هستند؛ در واقع در مورد شهر یزد میتوان گفت:
اولین شهر از تمام شهرهای ایران زیبا و تماشایی که به ثبت جهانی نائل شد شهر یزد است.
اقلیتهای دینی در شهر یزد ساکن هستند و از اماکن مذهبی فعال آیین خود بهره دارند.
اماکن، مراسم و آثار به یادگار مانده و تازه از زرتشتیان به وفور در این استان پهناور دیده میشود.
محلۀ زرتشتیها در شهر یزد بافت پیشین خود را حفظ کرده است.
شهر یزد همچون یک ماشین زمان گردشگران را با خود به روزگار گذشته میبرد.
بادگیرها و بناهای تاریخی بسیاری در شهر یزد وجود دارند که شهرت آنها جهانگیر است.
بلندترین منارههای ایران زمین در مسجد جامع شهر یزد خودنمایی میکنند.
باغ دولت آباد در شهر یزد به عنوان یک شاهکار اصیل معماری به ثبت جهانی رسیده است.
خوشمزهترین و مشهورترین شیرینیها در شهر یزد پخته میشوند.
سوغات اصیل شهر یزد شیرینیها و باقلواهای یزدی هستند.
آیینهایی تاریخی از قبیل نخلگردانی پس از گذشت سالهای بسیار همچنان با شور در شهر یزد برپا میگردند. آیین نخلگردانی در یزد به منظور بزرگداشت روزهای تاسوعا و عاشورا برگزار میشود و یک آیین تاریخی و اسلامی به شمار میرود.
آیینهایی باستانی از قبیل جشن مهرگان و جشن سده همچنان با شور و شکوه در شهر یزد برگزار میشوند.
جشن مهرگان و همین طور جشن سده از آیینهایی هستند که در ایران باستان از شکوهی بسیار برخوردار بودهاند اما به مرور زمان کمرنگ شدهاند و شاید حتی بتوان گفت که به تدریج در حال فراموش شدن هستند. در سایر شهرهای ایران زمین این دو آیین باستانی تقریباً از یاد رفتهاند اما در شهر یزد به دلیل سکونت زرتشتیان در شهر یزد همچنان به قوت خود باقی ماندهاند.
مردم اصیل و شریف ساکن در شهر یزد اکثراً مسلمان و پیرو مذهب شیعۀ دوازده امامی هستند. در کنار مسلمانان بسیار گروه بزرگی از زرتشتیان نیز ساکن شهر یزد هستند و حضور همین گروه سبب شده است که نشانههای آیین زرتشتی و اعیاد و مراسم باستانی در این شهر به قوت خود باقی بماند. همچنین در کنار مسلمانان و زرتشتیان گروههایی دیگر از ساکنان شهر یزد پیرو اقلیتهای دینی یهودی و مسیحی هستند. بنابراین شهر یزد را میتوان به عنوان نمادی از دوستی و برادری ادیان و مذاهب مختلف با هم در کنار هم دانست.
زبان رسمی و رایج در شهر و استان یزد زبان پارسی است و لهجۀ شیرین یزدی به لطف وسایل ارتباطی از قبیل تلویزیون و رادیو و این روزها شبکههای اجتماعی لهجهای آشناست. اما در کنار زبان پارسی که تمام ساکنان این شهر بزرگ به آن مسلط هستند زرتشتیان به زبان بهدینی یا به عبارتی دیگر زبان گَورونی یا دری زرتشتی نیز تسلط دارند و آیینها و مراسم خاص زرتشتی را با زبان مخصوص خود برگزار میکنند.
کاربرد زبان بهدینی یعنی گَورونی یا دری زرتشتی از اهمیت ویژهای در مطالعۀ آثار مکتوب ایران باستان برخوردار است.
یزد در سراسر کشور به عنوان پنجمین شهر صنعتی ایران زمین شهرت یافته است. بزرگترین و مهمترین صنایع در کشور پهناور ایران در شهر یزد به فعالیت میپردازند. برخی از این صنایع عبارتند از:
نساجی پارچههای طرح دار و ساده
نساجی فرش
معادن فولاد
معادن آهن
کارخانجات کاشی
معادن زغال سنگ
معادن سنگ
کارخانههای کابل
کارخانههای فیبر نوری
کارخانههای صنایع غذایی
کارخانجات تولید فرش
زرگری و هنر و صنعت طلاسازی
صنعت گردشگری
صنعت فرش بافی در شهر یزد
یکی از صنایع ارزنده، مشهور و بیرقیب در یزد صنعت یا هنر زرگری و طلاسازی است. طلاهای یزدی علاوه بر مرغوبیت خاص و ویژه در زیبایی و جلوه نیز قابل تقدیر هستند و به همین دلیل یکی از سوغات منحصر به فرد شهر یزد به شمار میروند.
جاذبههای گردشگری بسیار در شهر یزد سبب شده است که هر ساله چه از سراسر ایران زمین و چه از اقصا نقاط جهان گردشگران بسیاری به این شهر ناب و تماشایی سفر کنند. همچنین روی گشاده و مهماننوازی مردم اصیل یزد نیز سبب شده است که گردشگران در سفرهای بعدی خود نیز شهر یزد را به عنوان مقصد گردشگری انتخاب کنند و در نتیجه صنعت گردشگری در شهر یزد از رونق و شکوهی غیر قابل وصف بهره دارد.
شهر یزد در سارسر جهان مشابهانی دارد. از این مشابهان را با عنوان خواهرخوانده یاد میشود. برخی از خواهرخواندههای شهر اصیل و تماشایی یزد عبارتند از:
شهر حمص در کشور سوریه
شهر یازبرین در کشور مجارستان
شهر نزوی در کشور عمان
شهر اولگین در کشور کوبا
شهر یئوسو در کشور کره جنوبی
یزد، شهری جهانی
نخستین شهر از فهرست جذاب و تماشایی شهرهای کشور عزیزمان ایران زیبا که در کنار شهرت و محبوبیت جهانی به ثبت جهانی رسید و نامش در فهرست سازمان جهانی یونسکو وارد شد شهر یزد است. این اتفاق خجسته و فرخنده در سال ۲۰۱۷ رخ داد. ملاکهایی که برای ثبت شهر یزد در فهرست یونسکو ارزشمند بودهاند و شهر یزد توانسته است این ملاکها را ارائه دهد عبارتند از اینکه اولاً شهر یزد توانسته است یک سند ناب و اصیل در خصوص یک سنت اصیل فرهنگی یا یک تمدن زنده و بالنده یا تمدنی که متعلق به گذشته بوده است و امروزه از میان رفته است ارائه دهد. دیگر اینکه شهر اصیل یزد به عنوان نمونۀ باشکوهی از رابطه و تعامل برقرارشده در میان انسان و محیط زیست که میتواند نمایانگر شکوه یک فرهنگ باشد، شناخته شده است.
یکی از ویژگیهایی که شهر یزد را از سایر شهرها متمایز میکند وجود بادگیرهای بسیار آن است تا حدی که شهر یزد با لقب شهر بادگیرها شهرت پیدا کرده است.
یزد شهر دوچرخه ها
شهر یزد در عصر و روزگار خودمان توانسته است لقب شهر دوچرخهها را به خود اختصاص دهد. علت انتساب این لقب بسیار روشن و بدیهی و صد البته ارزشمند است. در واقع اهالی عزیز شهر یزد بیشترین افرادی بودهاند که برای آسمان و زمین ارزش قائل شدهاند و ماشینهای آلایندۀ محیط زیست را رها کردهاند و به دوچرخهسواری که اتفاقاً ورزشی مفرح و نشاطبخش است رو آوردهاند. اتفاق خجستهای که در بسیاری از شهرهای دیگر ایران زمین رخ نداد. اثر مثبت و ارزندۀ این حرکت را میتوانیم از نبود نام یزد در فهرست شهرهای آلوده ببینیم. دانشآموزان ساکن در شهر یزد به دلیل آلودگی هوا از کلاسهای درس محروم نمیشوند و در خانه باقی نمیمانند و به همین دلیل توانستهاند در قبولی کنکور سراسری، این دیو غولپیکر سیاهچهره، رکورد بزنند و برای سالهای متوالی یعنی ۲۴ سال متوالی رتبۀ نخست قبولی را از آنِ خود کنند. همچنین موفقیتهای علمی و نوعدوستی مردم یزد سبب شده است که افتخارات ملی و ارزشمندی در زمینۀ علم پزشکی و حتی درمان ناباروری از شهر یزد به واسطۀ مردم کوشنده و پرتلاش آن نصیب ایران زمین شود. شهر یزد با افتخار توانسته است لقبی دیگر با عنوان قطب پزشکی ایران زمین را نیز از آنِ خود کند و گوی سبقت را از سایر شهرها برباید.
بنابراین القاب شهر یزد به شرح زیر قابل بیان خواهند بود؛ شهر یزد:
شهر بادگیرها
شهر دوچرخهها
قطب پزشکی ایران زمین
حسینیۀ ایران
دارالعباده