تقویت سیستم ایمنی بدن با غذا
تقویت سیستم ایمنی بدن ، بهترین دفاع در برابر بیماری است اما اکثر مردم توجه کمتری به آن می کنند مگراینکه همکارانشان را در حال سرفه، عطسه و آلوده کردن سطوح اطرافشان بیینند. چه در محل کار یا مدرسه، همه ما در معرض خطر باکتری ها و ویروس ها هستیم که می توانند وارد محیط خانه شوند. کودکان در معرض افراد بیمار در مدرسه هستند قرار می گیرند.
سمیرا امامی*
ناظم نیوز: سیستم ایمنی کودکان به بلوغ کامل نرسیده و معمولا کودکان هرساله دچار ویروس ها یا عفونت های متعدد می شوند زیرا سیستم ایمنی آنها درحال ساخت سلول های خاطه هستند. متاسفانه کودکان، ویروس یا عفونت را وارد خانه کرده و آن را به والدینشان که سیستم ایمنیشان بدلیل رژیم غذایی ضعیف، بی خوابی، عدم فعالیت بدنی یا استرس ضعیف است، انتقال می دهند و والدین نیز ویروس را به محیط کار می آورند. درحالیکه باید در طول فصل سرماخوردگی و آنفلوآنزا به سلامت خود توجه بیشتری کنیم، حفظ سلامت سیستم ایمنی باید در طول سال در اولویت قرار گیرد مثل حفظ وزن، توده عضلات یا سلامت دندان. اما اگر چنین مواردی درباره شما صادق نیست، اکنون فرصت خوبی است که اقدام کنیم. دراینجا به برخی موادمغذی که سیستم ایمنی را تقویت می کند، اشاره می کنیم.
ویتامین A و تقویت سیستم ایمنی بدن
ویتامین A به حفظ دیواره مخاطی مجاری تنفسی و گوارشی کمک کرده و با عفونت مقابله می کند. این ویتامین، سیستم ایمنی را تقویت کرده و به مقابله با ویروس ها و باکتری های مهاجم کمک می کند. خوراکی های نارنجی رنگ مثل سیب زمینی شیرین، هویج و زردآلو، سبزیجات برگ دار تیره مثل اسفناج و کلم پیچ و فلفل دلمه ای حاوی این ویتامین هستند.
ویتامین B6
این ویتامین از واکنش های بیوشیمی حمایت کرده و به بدن در مقابله با عفونت کمک می کند. گوشت گاوی که از علف تغذیه کرده، بوقلمون یا سینه مرغ، ماهی سالمون و تن، پسته، دانه آفتابگردان یا کنجد، لوبیا چیتی، آووکادو منابع آن است.
ویتامین سی و تقویت سیستم ایمنی بدن
ویتامین سی تاثیر زیادی بر تقویت سیستم ایمنی بدن از جمله فعالیت لنفوسیت های T دارد که سلول های بدن و فاگوسیت ها را برای مقابله با بیماری بکار گرفته و آنها را هماهنگ می کند و مهاجمان بیگانه را نابود می کند. مرکبات مثل پرتقال، گریپ فروت و نارنگی، توت فرنگی و پاپایا، سبزیجاتی مثل اسفناج، کلم پیچ، کلم بروسل و بروکلی از منابع خوب این ویتامین هستند.
ویتامین دی و تقویت سیستم ایمنی بدن
ویتامین دی، سیستم های ایمنی ذاتی و تطبیقی را تنظیم کرده و پاتوژن هایی که وارد بدن می شوند را به سرعت شناسایی و نابود می کند. ماهی چرب مثل ماهی سالمون، شاه ماهی و ساردین، جانواران صدفی مثل صدف خوراکی، میگو، زرده تخم مرغ، قارچ، شیر، آب میوه و غلات صبحانه غنی شده با ویتامین دی. بدن وقتی در معرض نور آفتاب قرار می گیرد، ویتامین دی را می سازد.
زینک (روی)
این ماده مغذی، لنفوسیت های T را رشد داده و فعال می کند و باعث تقویت سیستم ایمنی بدن می شود. با ظهور اولین علایم بیماری، مصرف این ماده مغذی می تواند از ابتلا به ویروس های سرماخوردگی و تکثیر آن در مخاط بینی جلوگیری کند. این ماده مغذی در گوشت ها بخصوص گوشت گاو و بره که از علف تغذیه کرده اند، جوانه گندم برشته شده، اسفناج، بادام هندی، کدو تنبل، کنجد، شکلات تلخ منابع آن است.
پروبیوتیک
روده سالم انسان حاوی 10 ترلیون میکروارگانیسم است که نه تنها ذرات غذا بلکه باکتری ها، ویروس ها، میکروب ها و قارچ های خطرناک را تجزیه می کند. حفظ تعادل باکتری ها در روده سالم از ورود پاتوژن ها به درون جریان خون جلوگیری می کند. ماست حاوی باکتری های زنده و فعال، کفیر، شیر پروبیوتیک، دوغ ، سبزیجات حاوی باکتری های زنده، مثل: کلم رنده شده و آب پز با سرکه غیرپاستوریزه و کیمچی، کامبوچا، پنیرهای نرم مثل پنیرهایی که از شیر بز یا گوسفند تهیه می شوند، نان تهیه شده با خمیر ترش، ترشی ها یا زیتون که با محلول نمک و نه سرکه پخته شده منابع آن است.
چاشنی ها و ادویه ها
سیر خام حاوی آلین است که وقتی خرد می شود یا جویده می شود، به آلیسین تبدیل می شود. آلیسین، پاسخ گلبول های سفیدخون را برای مقابله با سرماخوردگی و آنفلوآنزا افزایش می دهد. پیاز حاوی انواعی از موادمغذی است که سیستم ایمنی را تقویت می کند. به علاوه یک آنتی اکسیدان قوی بنام کوئرستین دارد که خاصیت ضدویروسی و تنظیم کنندگی هیستامین را داراست. زنجبیل دارای ترکیبات ضدباکتریایی، ضدویروسی و ضدالتهابی است که آب ریزش بینی را هدف قرار داده و از چسبیدن رینوویروس ها به سلول ها در غشای مخاطی جلوگیری می کند. زردچوبه حاوی کورکومین است. کورکومین، ترکیبی است که خاصیت ضدالتهابی دارد اما تحقیقات نشان دادند که زردچوبه می تواند سیستم ایمنی را تقویت و تعدیل کند.
پروتئین
گوشت ها و ماهی، محصولات لبنی کم چرب مثل ماست، شیر و پنیر خانگی، ترکیبات گیاهی مثل لوبیاها و برنج قهوه ای، محصولات سویا، مغزها و کره بادام زمینی منابع مواد پروتئینی هستند. پروتئینی که مصرف می کنید، به تکه های کوچکتری بنام آمینواسید شکسته می شوند. سپس این تکه ها روی پروتئین هایی که موردنیاز بدن است مثل آنتی بادی ها و پروتئین های مکمل که سلول های سیستم ایمنی را تقویت می کنند.
حفظ آب بدن
نوشیدن روزانه 8 تا 10 لیوان آب، یکی از موثرترین راه ها برای پاکسازی سموم از بدن و حفظ سلامت سیستم ایمنی است.
*کارشناس ارشد ایمنی شناسی پزشکی