باید تعریف درستی از سواد ارائه کنیم

«معصومه نجفی پازوکی» معاون آموزش ابتدایی وزارت آموزش و پرورش در خصوص بررسی‌های حوزه آموزش ابتدایی در سایر کشورها و استفاده از تجربیات آن‌ها بیان کرد: یک نفر که دکتری ریاضی از سوئیس داشت به ایران آمده بود و یک هفته در خصوص بسته‌های زبان آموزی که برای زبان فارسی طراحی کرده‌ایم به او نکاتی را یاد دادم و وقتی به سوئیس برگشت، می‌گفت همین روشی که شما برای زبان آموزی بچه‌ها انتخاب کرده‌اید در سوئیس برای آموزش زبان فرانسوی به کودکان به کار می‌برند.
او تصریح کرد: به کلی مبنای کار من مطالعات جهانی است به این جهت که خودم هم پژوهشگر بودم و عضو هیات علمی هستم، معتقدم اگر می‌خواهیم تغییراتی اتفاق بیفتد باید با نگاه علمی و به روز پیش برویم.
معاون آموزش ابتدایی اظهار کرد: اگر ما می‌خواهیم به سمت آموزش استاندارد برویم، مطمئن باشید که قطعا مطالعات جهانی روی ابعاد مختلف کار انجام شده است.
نجفی در ادامه در پاسخ به پرسشی در مورد شرایط سخت زندگی معلمان و تاثیر این مسئله بر روحیه و روان آن‌ها توضیح داد: چنین موضوعی با این درجه از اهمیت را نمی‌توان با اقدامی کوچک متحول کرد؛ مثلا در مورد کار عظیمی به اسم رتبه‌بندی که قرار است هم به لحاظ وضعیت معیشت و مالی و هم جایگاه و شان علمی معلمان که نقطه هدف ماست، تغییراتی در وضعیت آنها ایجاد کند، باید ببینیم این موضوع اصلا تا چه میزان توان ایجاد تغییر در پایگاه اجتماعی معلمان، اعتماد به نفس، رضایت شغلی آنها و… به همراه دارد. این مواردی است که باید در برنامه ریزی بلند مدت و اقدامات کوتاه مدت همسو با هم آن را پیش ببریم.
معاون وزیر آموزش و پرورش در ادامه با تاکید به اینکه اتفاقات فرهنگی با سرعت نتیجه نمی‌دهد، عنوان کرد: نمی‌توان توقع داشت که یک شبه چیزی تغییر کند به این دلیل که ابعاد و دلایل مختلفی در تغییر وضعیت معلمان و روحیه آنها دخالت دارد.
نجفی در خصوص بی‌سوادی پنهان در دانش آموزان ابتدایی نیز گفت: فکر می‌کنم امروزه تعریف سواد گم شده است و اگر تعریف درستی از آن وجود داشته باشد و معلم نیز در کلاس بداند باید روی چه نکاتی تاکید کند، نتایج خوبی حاصل می‌شود. معلم ابتدایی جزو پرکارترین معلمان است و دائم در حال ایجاد موقعیت‌های یادگیری است، اما وقتی در مورد موقعیت‌های یادگیری از او سوال کنیم، استدلالی ندارد و منطق کارهای خودش را نمی‌داند.
معاون وزیر تصریح کرد: این مسئله ناشی از تعریف نشدن سواد است و اگر معلم متوجه شود که سواد یعنی چه؟ دانش آموزش قرار است به کجا برسد و… به نتیجه مطلوب می‌رسد و زمانی که تعریف سواد روشن شود، معلم نیز همه موقعیت‌های یادگیری خود را متناسب با آن طراحی می‌کند و خروجی مطلوب نیز حاصل می‌شود.
او در ادامه یادآور شد: حلقه مفقوده ما امروز همین تعریف سواد است؛ وقتی از گفتمان‌سازی و جریان‌سازی صحبت می‌کنیم معنایش این است که اگر کار را از یک جایی شروع کنیم، این جریان و روند راه خودش را پیش می‌رود. ما باید در ظرف چند سال به هم کمک کنیم تا جایی که در نهایت ببینیم اتفاق و تحول مورد نظر برای همه ما ملموس شده است.
نجفی اضافه کرد: امروز همه ما نگران هستیم و من هم در مدتی که گفتمان‌سازی را راه اندازی کردم، متوجه شدم که این امر نیاز به حرکتی عظیم‌تر و هم افزایی همه دستگاه‌ها دارد. شاید باید زمان بدهیم تا کار پیش برود.
معاون آموزش ابتدای در آخر بیان کرد: ما باید ببینیم اصلا از سواد تعریف درستی داریم که بخواهیم نگران بی‌سوادی پنهان شویم؟ بنابراین مهم این است که پیش از هر چیز از سواد تعریف درستی ارائه کنیم. آیا بچه‌ای که نمی‌تواند یک انشا بنویسد بی‌سواد است؟ معنای واقعی سواد این است؟ اگر از او سوالی پیرامون درس مطالعات اجتماعی پرسیدم و نتوانست دروس حفظیات را جواب بدهد یعنی بی‌سواد است؟ ابتدا باید این نکات روشن شود.